آن که دورى سفر را یاد آرد ، خود را براى آن آماده دارد . [نهج البلاغه]
عرشیات
شرح وتفسیرمثنوی دفتردوم(165)
شنبه 93 بهمن 4 , ساعت 9:0 صبح  

فهم کردن مریدان که ذا النون دیوانه نشد، قاصد کرده است

 

فرار از یاری رساندن ستمکاران ، سِرّ کردار نابجاى بعض اولیاى خداست

 

( 1434) دوستان در قصّه ذا النّون شدند            

 

سوى زندان و در آن رایى زدند

( 1435)کین مگر قاصد کند یا حکمتى است            

 

او در این دین قبله‏اى و آیتى است‏

 ( 1436)دور دور از عقل چون دریای او

 

تا جنون باشد سفه‌فرمای او

( 1437)حاش لله از کمال جاه او

 

که ابر بیماری بپوشد ماه او

( 1438)او ز شر عامه اندر خانه شد

 

او ز ننگ عاقلان دیوانه شد

( 1439)او ز عارِ عقلِ کُندِ تن‌پرست

 

قاصداً‌  رفته است و دیوانه شده است

در: براى، به خاطر. (به خاطر واقعه ذا النون سوى زندان شدند.)

قاصد: به عمد، عمداً.

سفه فرما: به سفاهت وادارند، آثار دیوانگى پدید آورنده.

حاشَ لِلّه: (جمله فعلیه) پناه بر خدا، مَعاذَ اللَّه.

ماه: استعاره از عقل.

عامَه: مردم عادى، آنان که مقام او را نمى‏دانند.

عَقلِ کُند تن پرست: عقل جزئى، عقل معاش.

 ( 1434) راجع بحکایت ذو النون دوستان او بزندان رفته و در آن باب با یکدیگر مذاکره و تبادل فکر نمودند . ( 1435) و گفتند شاید بقصد خود را دیوانه نمایش داده و حکمتى در این کار هست چه که او در دین اسلام قبله اهل دل و آیتى است از آیات خداوندى‏ . ( 1436) از دریاى عقل او خیلى دور است که جنون بتواند آن را بطرف سفاهت و سبکى سوق دهد . ( 1437) حاش للّه که ذو النون با آن جاه و کمال کارش بجایى برسد که ابر بیمارى روى ماهش را بپوشاند . ( 1438) او از شر عوام بخانه رفته و از ننگ عاقلان دیوانه شده‏ . ( 1439) او از ننگ عقل تن پرستى که کُند و زنجیر پاى جان است عمداً دیوانه شده‏ .

مضمون این ابیات آشکار ساختن سِرّ کردار نابجاى بعض اولیاى خداست که گاه براى آن که از زحمت خلق برهند یا در کنار ستمکاران نباشند خود را دیوانه وامى‏نمایند. مردم عامى ایشان را بى‏خرد پندارند، درحالى که آنان از کسانی که جز دنیا طلبى اندیشه‏اى ندارند، بیزارند


نوشته شده توسط محمدرضا افضلی | نظرات دیگران [ نظر] 
درباره وبلاگ

عرشیات

محمدرضا افضلی
تحصیل کرده درحوزه معارف، پژوهشگر ونویسنده کتاب معارف مثنوی، سروش آسمانی در4جلد(شرح موضوعی مثنوی)، درمحضر مولانادر6جلد(شرح کامل مثنوی معنوی)، شرح لبّ اللباب مثنوی در2جلد،دانشنامه عزالی در4جلد ....
اوقات شرعی
فهرست اصلی
بازدید امروز: 111 بازدید
بازدید دیروز: 678 بازدید
بازدید کل: 1401223 بازدید

شناسنامه
صفحه نخست
پست الکترونیک
پارسی بلاگ
فهرست موضوعی یادداشت ها
دین . عرفان . مثنوی .
نوشته های پیشین

اردیبهشت 92
خرداد 92
تیر 92
مرداد 92
شهریور 92
مهر 92
آبان 92
آذر 92
دی 92
بهمن 92
اسفند 92
فروردین 93
اردیبهشت 93
خرداد 93
تیر 93
مرداد 93
شهریور 93
مهر 93
آبان 93
آذر 93
دی 93
بهمن 93
اسفند 93
فروردین 94
اردیبهشت 94
خرداد 94
تیر 94
مرداد 94
شهریور 94
مهر 94
آبان 94
آذر 94
دی 94
بهمن 94
اسفند 94
فروردین 95
اردیبهشت 95
خرداد 95
تیر 95
مرداد 95
شهریور 95
لوگوی وبلاگ من

عرشیات
لینک دوستان من

معماری نوین
اشتراک در خبرنامه

 
لیست کل یادداشت های این وبلاگ

شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(222)
شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(221)
شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(220)
شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(219)
شرح وتفسیر مثنوی دفتر سوم درس(218)
[عناوین آرشیوشده]